درگیری میان ارتش سوریه و ترورست های ساکن در ادلب به روزهای حساس خود نزدیک می‌شود و ارتش سوریه برای پاکسازی کامل این منطقه موفقیت های بسیار مهمی دست یافته است. از آنجا که ترکیه نابودی ترویست‌های ساکن در ادلب را در راستای منافع خود نمی‌بیند، مستقیما وارد درگیری نظامی در این منطقه علیه ارتش ترکیه شده است. اردوغان گمان می‌کرد آمریکا و ناتو در این میدان به نفع او وارد عمل خواهند شد، اما این محاسبه و انتظار غلط از آب درآمد. امروزه عملکرد اردوغان در ادلب چیزی جز بازی کردن در زمین اهداف آمریکا و رژیم صهیونیستی نیست. عملکردی که دستاورد آن تنها هدر دادن خون شهروندانش و منابع مالی ترکیه است.  
 
عصر پنجشنبه ۸ اسفند1398 نیروی هوایی سوریه و روسیه مقر تروریست‌ها در جنوب ادلب را هدف بمباران سنگین خود قرار داد و در این میان حداقل‌ 33 تن از نظامیان ارتش ارتش ترکیه کشته شدند.

ترکیه تهدید به انتقام کرد و مواضعی از خاک سوریه را در حلب، ادلب و لاذقیه بمباران کرد؛

در اثر بمباران حومه ادلب، تعدادی از عناصر حزب‌الله لبنان به شهادت رسیدند. رئیس جمهور ترکیه بعد از این اقدام وحشیانه در مصاحبه‎ای مضحک و عاری از واقعیت اظهار کرد: «بیشتر از ۲ هزار نیروی رژیم سوریه را به قتل رسانده ایم و ۳۰۰ وسیله نقلیه، باند هواپیما و انبارهای سلاح های شیمیایی این رژیم را نابوده کرده ایم. از پوتین خواسته ام تا زمینه را برای مواجه ما با رژیم سوریه به تنهایی فراهم آورد. به عملیات خود برای به وجود آوردن منطقه ای امن در عمق ۳۰ کیلومتری سوریه ادامه خواهیم داد»؛
 
در خصوص حوادث ادلب در سوریه چند نکته بسیار حائز اهمیت است که در ذیل به آن اشاره خواهد شد:
 

اهمیت ادلب

با توجه به اینکه سازمان‌های تروریستی مختلفی چون جبهة‌النصره در ادلب مستقر هستند، اساسی‌ترین هدف ارتش سوریه برای رسیدن به پیروزی نهایی نبرد در ادلب است. پایان بخشیدن و پیروزی جریان مقاومت در نبرد ادلب به‌ معنای واگشایی پرونده شرق فرات و در نتیجه پاکسازی این منطقه از باقیمانده‌­های عناصر داعش و اخراج نیروهای آمریکایی است.
 

رفتار غیر حقوقی

حقوق بین الملل خواهان احترام به سرزمین یا قلمرو کشورهای دیگر است و سرزمین یک کشور هیچ‌گاه نباید مورد تجاوز، تهاجم یا تجزیه غیرقانونی قرار گیرد. بر اساس اصل تمامیت ارضی قلمرو کشور به صورت واحد تجزیه ناپذیر و مصون از هرگونه تعرض باید باشد و نمی تواند با زور یا شیوه های مشابه دیگر از حوزه حاکمیت یک دولت خارج شود. علاوه بر آن در بررسی اصل عدم توسل به زور یا تهدید به آن می‌توان این‌گونه برداشت کرد که «هیچ  دولتی حق ندارد علیه تمامیت ارضی دولتی دیگر به زور متوسل شود.» همچنین ماده ۲، بند ۴ منشور سازمان ملل می گوید: «همه‌ اعضا در مناسبات بین‌المللی خود از هرگونه تهدید یا به کارگیری زور که علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی یک کشور معطوف است یا به نحوی با اهداف سازمان ملل متحد مغایرت دارد، خودداری کنند».
 
بنابراین حضور ترکیه در سوریه اقدام غیر قانونی است و بر اساس قوانین حقوق بین الملل آنها نمی‌توانند در خصوص پیشروی ارتش سوریه که برای آزادسازی آخرین مناطق تحت اشغال تروریست‌ها در ادلب و بخش‌های دیگر استان حلب تلاش می‌کند، مقابله کند و اگر این روند ادامه پیدا کند خسارت‌های بزرگ‌تر متحمل خواهد شد.
 

بازی در پازل آمریکا و انگلیس

دولت ترکیه در مرداد 1398 در آنکارا مذاکراتی را با آمریکا درباره ایجاد یک منطقه امنیتی در شمال سوریه به انجام رسانده بود. بر اساس گزارشات وزارت دفاع ترکیه، دو کشور درباره ایجاد یک مرکز هماهنگی در زمینه عملیات مشترک و برنامه ریزی برای ایجاد یک منطقه امنیتی در شمال سوریه به توافق رسید بودند. این در حالی است که مقامات دمشق به‌شدت مخالف چنین توافقنامه‌ای هستند و این مسئله را مغایر با اصول حقوق بین الملل، منشور سازمان ملل و نقض حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه می‌دانند.
 

در روزهای اخیر نیز «کلی کرافت» نماینده دائم ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل متحد و «جیمز جفری» فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه جهت انجام دیدارهایی با مقامات ترک در خصوص تحولات سوریه به آنکارا پایتخت ترکیه سفر کرده اند. علاوه بر آن وزیر امور خارجه انگلیس از برنامه خود برای مذاکره با مقامات ترکیه در آنکارا خبر داد. «دومینیک راب مراتب» حمایت دولت لندن از ترکیه را به عنوان یک کشور عضو ناتو اعلام کرد و گفت: «ترکیه در خط مقدم برخی از چالش‌های سخت و جدی است که ما با نیروهای رژیم سوریه و روسیه مواجه هستیم که به تشدید تنش‌ها در مرزهای این کشور ادامه می‌دهند.»

 

عدم حمایت ناتو

آمریکا و انگلیس از ترکیه مطابق معمول حمایت زبانی انجام داده‎اند. اما درعرصه عمل ترکیه تنها است. «عمر چلیک» دبیر مطبوعاتی حزب عدالت و توسعه حمله به ترکیه حمله به ناتو دانست و گفت:  «انتظار داریم اقدامات مشخصی برای ایجاد منطقه پرواز ممنوع برفراز ادلب اتخاذ شود. اما موضع‌گیری دبیرکل ناتو متفاوت بود. او از کلیه طرف‌های مناقشه در شمال غرب سوریه خواست که در جهت کاستن تنش‌ها در شرایط خطرناک کنونی تلاش کنند و از هر اقدامی که وضعیت انسانی فاجعه آمیز کنونی در منطقه را وخیم‌تر می‌کند، بپرهیزند.  بنابراین امید ترکیه به کمک آمریکا و یا ناتو، توهمی بیش نیست. توهمی که می‌تواند آثار سنگینی برای ارتش ترکیه و کل منطقه به همراه داشته باشد. در همین خصوص پایگاه خبری تحلیلی «میدل‌ایست‌آی» به نقل از چند مقام ترکیه‌ای - که خواستند نامشان فاش نشود – نوشت: «واشنگتن هنوز پاسخ رسمی به درخواست آنکارا نداده است. ترامپ در تماس تلفنی که روز شنبه با اردوغان داشته، تاکید کرده است که به جز هماهنگی اطلاعاتی و کمک‌های انسانی، کار بیشتری از او بر نمی‌آید. همچنین ترامپ ضمن گلایه کردن از «جنگ‌های بی‌پایانی» که آمریکا طی سال‌ها خود را درگیر آنها کرده و میلیاردها دلار نیز برای آنها هزینه داشته است، گفته که ترجیح می‌دهد از منطقه غرب آسیا «عقب‌نشینی» کند. منابع دیگر به میدل‌ایست‌آی گفتند که وزارت دفاع آمریکا نیز هیچ تمایلی برای پاسخ مثبت دادن به درخواست‌های ترکیه ندارد و به بهانه اینکه «نمی‌خواهد برای جمع کردن خرابکاری‌های ترکیه، وارد جنگ جهانی سوم با روسیه شود»، دست رد به سینه آنکارا زدن.
 

عدم تعهد به توافق

در گذشته مذاکراتی بین ایران، روسیه و ترکیه در ارتباط با حل بحران سوریه در «آستانه»، «سوچی» انجام شد و در آن سه کشور تصمیم گرفته بودند که با تروریست سوریه مقابله کنند و زمانی که دولت سوریه توان اداره تمام مناطق  این کشور را پیدا کرد، این زمینه را فراهم کنند که تسلط سوریه بر کل محیط سرزمینی خود فراهم گردد. متاسفانه ترکیه به تعهدات خود در این زمینه عمل نکرد. گرچه نگرانی ترکیه در منطقه ادلب ناشی از تجمع نیروهای کرد در آن منطقه است اما راه حل رفع این نگرانی این نیست که یک منطقه دیگر را ناامن کند و  از تجمع گروههای تروریستی که از ملت‌های مختلف هستند، منطقه حمایت کند.
 

استراتژی ایران

جمهوری اسلامی ایران به علت شرایط داخلی و بین المللی خود به تداوم رابطه با ترکیه نیاز دارد. بر همین اساس سیاسیت هوشمندانه ای از جمهوری اسلامی در این خصوص مشاهده می شود.  دولت ایران خواستار اجرای موافقتنامه سوچی در مورد ادلب است و همواره بر حل و فصل بحران از طریق مذاکرات سیاسی تاکید نمود و هشدار داده است که مبارزه با تروریسم باید ادامه یابد و نباید به آنها اجازه داده شود از اختلافات موجود به نفع خود بهره برداری کنند.
 
دکتر روحانی در تماس تلفنی با رجب طیب ارغان در این خصوص می‌گوید: «موضوع ادلب با توجه به اجتماع تروریست‌های خطرناک و حفاظت از جان انسان‌های بیگناه ساکن در این منطقه بسیار پیچیده است، از یک طرف باید جان انسان‌ها محفوظ بماند و از طرف دیگر تروریست‌ها باید ریشه‌کن شوند. همکاری‌های ایران، ترکیه و روسیه در سطوح مختلف اهمیت ویژه‌ای دارد و همان‌طور که قبلاً گفته شده، ایران برای میزبانی دور بعدی این اجلاس سه‌جانبه آمادگی دارد»
 

نتیجه

با توجه به اینکه سازمان‌های تروریستی مختلفی چون جبهة‌النصره در ادلب مستقر هستند، ادلب از جایگاه بسیار مهم برای دولت سوریه برخوردار است و حضور ترکیه در سوریه اقدامی غیرقانونی است و بر اساس قوانین حقوق بین الملل آنها نمی‌توانند در خصوص پیشروی ارتش سوریه که برای آزادسازی آخرین مناطق تحت اشغال تروریست‌ها در ادلب و بخش‌های دیگر استان حلب تلاش می کند، مانع تراشی کنند. با توجه به آنکه حمایت آمریکا و انگلیس از ترکیه حمایتی لسانی می‌باشد؛ به نظر پیشنهاد ایران و بازگشت ترکیه به توافق سوچی بهترین پیشنهاد برای حل مشکل ادلب می‌باشد.